Weryfikacja behawioralna – nowoczesne narzędzie walki z cyberoszustwami

2025-12-04

Spis treści

  1. Czym jest weryfikacja behawioralna?
  2. Jak działa weryfikacja behawioralna w praktyce?
  3. Weryfikacja behawioralna w bankowości internetowej i aplikacjach mobilnych
  4. Skuteczność i korzyści dla klientów
  5. Weryfikacja behawioralna jako część ekosystemu BIK
  6. Weryfikacja behawioralna a przyszłość zabezpieczeń

Bezpieczeństwo w bankowości internetowej i aplikacjach mobilnych wymaga dziś rozwiązań, które realnie chronią konta bankowe i dane poufne, a jednocześnie nie obniżają komfortu korzystania z usług. Weryfikacja behawioralna to nowoczesne, niewidoczne dla użytkownika dodatkowe zabezpieczenie, które analizuje sposób korzystania z danego urządzenia. Dzięki temu banki mogą szybciej wykrywać nietypowe wzorce i reagować na zagrożenia, zanim dojdzie do transakcji oszukańczej. W efekcie użytkownik loguje się i wykonuje operacje „jak zawsze”, a system w tle dba o zgodność zachowania z jego profilem i podnosi poziom bezpieczeństwa.

Czym jest weryfikacja behawioralna?

Weryfikacja behawioralna to technologia, która potwierdza tożsamość użytkownika nie na podstawie danych biometrycznych takich jak odcisk palca czy skan twarzy, ale poprzez analizę jego zachowania podczas korzystania z urządzenia.


Każdy z nas ma charakterystyczny sposób obsługi komputera, smartfonu czy tabletu. System tworzy więc profil behawioralny, w którym rejestrowane są m.in.:

  • rytm i tempo pisania na klawiaturze, sposób naciskania poszczególnych klawiszy,

  • charakterystyczne ruchy na ekranie dotykowym,

  • sposób przesuwania kursora i korzystania z myszy,

  • typowe sekwencje działań podczas korzystania z aplikacji czy stron.

Taki profil zachowań jest unikalny i trudny do sfałszowania. Podczas każdej sesji bankowości internetowej lub aplikacji mobilnej zachowanie użytkownika jest porównywane z jego wcześniejszymi wzorcami. Wynik tej analizy przedstawiany jest w postaci tzw. SCORE, czyli miary zgodności aktualnej aktywności z zarejestrowanym profilem. Dzięki temu system w tle weryfikuje, czy z konta korzysta właściciel, czy też ktoś niepowołany.


Jak działa weryfikacja behawioralna w praktyce?

Podczas logowania i wykonywania operacji system analizuje sposób korzystania z urządzenia i sprawdza, czy odpowiada on utrwalonym wcześniej wzorcom. Dla użytkownika cały proces jest niezauważalny korzysta z bankowości jak zwykle, a technologia monitoruje, czy wszystko przebiega zgodnie z jego unikalnym schematem zachowań.

Jeżeli aktywność wygląda standardowo, klient nawet nie zauważa działania technologii. W przypadku odchyleń od profilu na przykład gdy system rejestruje nietypowe ruchy na klawiaturze lub niestandardowe gesty w aplikacji może uruchomić dodatkowe zabezpieczenie.

Rozwiązanie okazuje się szczególnie przydatne w scenariuszach, w których przestępcy nakłaniają klienta do zainstalowania na urządzeniu tzw. zdalnego pulpitu i przejmują nad nim kontrolę. Nawet wtedy technologia potrafi rozpoznać, że działania nie odpowiadają unikalnemu profilowi właściciela konta i odpowiednio zareagować np. prosząc o dodatkowe potwierdzenie, wysyłając powiadomienie albo blokując operację.

Weryfikacja behawioralna w bankowości internetowej i aplikacjach mobilnych

Bankowość internetowa i aplikacje mobilne to obszary, w których weryfikacja behawioralna znajduje najczęstsze zastosowanie. To właśnie tutaj przestępcy próbują najczęściej przejmować dostęp do kont bankowych, wykorzystując m.in. phishing, złośliwe oprogramowanie czy wyłudzone dane logowania.

Weryfikacja behawioralna stanowi w tym przypadku dodatkowe zabezpieczenie, które chroni użytkownika nawet wtedy, gdy ktoś pozna jego login i hasło. System potrafi bowiem wykryć, że operacje wykonywane są w inny sposób niż zwykle na przykład, gdy hasło wpisywane jest zbyt wolno albo gdy ruch palca po ekranie smartfonu odbiega od standardowego.

Atutem tego rozwiązania jest to, że zwiększa bezpieczeństwo bez dodatkowych obciążeń dla klienta. Nie ma konieczności zapamiętywania kolejnych haseł czy wpisywania kodów.

Skuteczność i korzyści dla klientów

Weryfikacja behawioralna to jedno z najskuteczniejszych narzędzi w walce z oszustwami finansowymi. Jak wskazuje Raport Antyfraudowy BIK, coraz więcej instytucji finansowych wdraża tego typu rozwiązania, aby zwiększyć bezpieczeństwo swoich klientów. Platforma Weryfikacji Behawioralnej BIK obejmuje już ochroną miliony użytkowników bankowości internetowej i mobilnej, zapewniając im stały monitoring podejrzanych aktywności.

Dla klientów oznacza to:

  • wyższy poziom bezpieczeństwa - system wychwytuje odstępstwa od normalnego zachowania i blokuje podejrzane operacje, zanim dojdzie do przelewu,

  • ochronę danych poufnych - przejęcie loginu i hasła nie wystarczy, by oszust uzyskał dostęp do konta,

  • wygodę korzystania - brak konieczności zapamiętywania dodatkowych haseł, znaków specjalnych czy kodów SMS,

  • natychmiastową reakcję na zagrożenia - bank może od razu powiadomić użytkownika lub zastosować dodatkowe zabezpieczenie,

  • niewidoczne działanie technologii - klient wykonuje swoje codzienne operacje jak zwykle, a system monitoruje ich zgodność z profilem behawioralnym.

Praktyka potwierdza skuteczność tego podejścia. Według danych ING Banku Śląskiego, klienci z włączoną weryfikacją behawioralną padali ofiarą fraudów finansowych aż ośmiokrotnie rzadziej niż pozostali. To przykład, jak wprowadzenie tej technologii realnie ogranicza liczbę nieuprawnionych transakcji i podnosi poziom ochrony w bankowości elektronicznej.

Weryfikacja behawioralna jako część ekosystemu BIK

W Polsce jednym z liderów wdrażania nowoczesnych technologii antyfraudowych jest BIK. Weryfikacja behawioralna stanowi ważny element w wykrywaniu podejrzanych zachowań. Wspiera instytucje finansowe w ochronie klientów przed różnego rodzaju oszustwami.

Platforma Weryfikacji Behawioralnej BIK działa w oparciu o zaawansowane mechanizmy uczenia maszynowego (Machine Learning), które analizują sposób korzystania z urządzeń przez klientów bankowości internetowej i mobilnej. System „uczy się” tempa wciskania klawiszy na klawiaturze, charakterystycznych ruchów myszy czy gestów na ekranie smartfonu, dzięki czemu potrafi jeszcze precyzyjniej rozpoznawać unikalne schematy zachowań użytkownika.

Dzięki centralnej platformie BIK banki mogą w prosty sposób włączyć weryfikację behawioralną do swoich usług i dopasować poziom zabezpieczeń do własnych potrzeb. System w razie wykrycia ryzyka pozwala natychmiast zastosować dodatkowe środki od powiadomień, przez prośbę o dodatkowe potwierdzenie, aż po blokadę operacji.

Włączenie tej technologii w ekosystem BIK sprawia, że weryfikacja behawioralna nie jest odosobnionym narzędziem, lecz częścią szerszej strategii bezpieczeństwa, łączącej różne mechanizmy analizy danych i monitorowania zachowań klientów.

Weryfikacja behawioralna a przyszłość zabezpieczeń

Rosnąca liczba ataków cybernetycznych i coraz bardziej wyrafinowane metody wyłudzania danych sprawiają, że instytucje finansowe muszą stale szukać nowych sposobów ochrony klientów. Weryfikacja behawioralna już dziś stanowi istotne wsparcie w przeciwdziałaniu transakcjom oszukańczym, ale jej rola będzie jeszcze rosła.

Kierunki rozwoju tej technologii obejmują m.in.:

  • wykorzystanie sztucznej inteligencj uczenia maszynowego - algorytmy będą jeszcze skuteczniej analizować ogromne ilości danych i szybciej wychwytywać anomalie,

  • szersze zastosowania poza bankowością - weryfikacja behawioralna może chronić logowanie do serwisów online, dostęp do usług administracyjnych czy zakupy w e-commerce,

  • personalizację zabezpieczeń - systemy będą mogły automatycznie dostosowywać poziom ochrony do konkretnego użytkownika, uwzględniając jego historię korzystania z usług i poziom ryzyka,

  • integrację innymi metodami weryfikacji - np. łączenie biometrii behawioralnej z rozpoznawaniem twarzy czy analizą urządzenia, z którego klient korzysta.

W perspektywie kilku lat weryfikacja behawioralna może stać się standardem bezpieczeństwa w całej branży finansowej, a następnie również w innych sektorach. Jej największą zaletą pozostanie fakt, że działa dyskretnie, nie utrudniając klientowi codziennego korzystania z usług, a jednocześnie zapewniając ochronę na poziomie niedostępnym dla tradycyjnych metod.

Podsumowanie

Weryfikacja behawioralna to skuteczna i nowoczesna odpowiedź na rosnące zagrożenia w świecie cyberoszustw. Analizując unikalne zachowania użytkowników, pozwala bankom wykrywać próby przejęcia kont jeszcze zanim dojdzie do nieautoryzowanej transakcji. Dla klientów oznacza to większe bezpieczeństwo bez dodatkowych utrudnień. Rozwiązanie wdrażane przez BIK już dziś realnie ogranicza liczbę fraudów i staje się fundamentem przyszłych standardów ochrony w sektorze finansowym.